بـدان كـه اول شرط از براى مجاهد … كه مى توا(ند) منشاء غلبه بـر شـيـطـان و جـنـودش شـود، حـفـظ طـائر خـيـال اسـت. چـون كـه ايـن خيال، مرغى است بس پرواز كن كه در هر آنى به شاخى خود را مى آويزد، و اين موجب بسى از بـدبـخـتـيـهـا اسـت . و خـيـال يـكـى از دستاويزهاى شيطان است كه انسان را بواسطه آن بيچاره كرده به شقاوت دعوت مى كند. انـسـان مـجـاهـد كـه در صـدد اصلاح خود برآمده … بايد زمام خيال را در دست گيرد و نگذارد هر جا مى خواهد پرواز كـنـد، … و اين اگر چه در اول امـر قـدرى مـشـكـل به نظر مى رسد و شيطان و جنودش آن را به نظر بزرگ جلوه مى دهـنـد، ولى بـا قدرى مراقبت و مواظبت امر، سهل مى شود.

چهل حدیث امام خمینی رحمة الله علیه / صفحه

 

هیچ گناهی را کوچک نشمارید و به کوچکی آن نگاه نکنید.

نگاه کنید ببینید مخالفت چه کسی را کردید. شاید غضب خدا در همین گناه باشد.

از آن طرف، هیچ عبادتی را هم کوچک نشمارید، شاید که رضایت خدا در همین عبادت باشد.

دست کوری را می گیری و از این طرف خیابان به آن طرف می بری، نگو این که چیزی نیست،

یک وقت می بینی که همین کار کوچک تو ر ا بهشتی کرد….

مرحوم شیخ رجبعلی خیاط شعری را در وصف امام علی‌بن ابی‌طالب(ع) در دهه 1330 سروده که اگر چه از نظر قافیه و عروض دچار مشکل است اما ابیات آن چینش جالبی دارد. به نظر می‌رسد این شعر بیش از آن که نوشته‌ای ادبی باشد،‌ یک دلنوشته در راستای ستایش امیرالمؤمنین(ع) است.

این شعر که توسط خانواده نکوگویان در اختیار خبرگزاری فارس قرار گرفته است، برای نخستین بار در فضای رسانه‌ای کشور منتشر می‌شود:

الف اولی ما خلق الله علی است

از ازل تا به ابد مقصد و مقصود علی است

ب بسم الله قرآن به بیانات علی است

باب علم نبی و مظهر علام علی است

ت تولای علی قلعه امن الله است

تاج تقوی به قیامت ز خدا بهر علی است

ث ثناخوان و ثناگوی خداوند علی است

ثمن هشت بهشت ار طلبی حُب علی است

ح حبیب‌الله و محبوب خداوند علی است

حاکم جمله مخلوق ز اخلاق علی است

خ خالی ز نواقص بر خلاق علی است

خیمه چرخ و فلک گردش او بهر علی است

د داروی دوای همه امراض علی است

دین اسلام که کامل شده از نصب علی است

ذ ذکر است که قرآن همگی ذکر علی است

زبده عالم هستی علی و آل علی است

ر روح و نبی و باعث و ایجاد علی است

راه حق گر طلبی شاه روش راه علی است

ز زبان همه اشیاء ز بیانات علی است

زر عالم همگی ذره‌‌ای از جود علی است

س سید بوصیهای نبی جمله علی است

سید هشت بهشت علی و آل علی است

ش شیر است که شیر اسدالله علی است

شای از او به شهان است شهنشاه علی است

ص صبر است که ترویج شریعت همه از صبر علی است

صادق واهب مُصلح علی و آل علی است

ض ضوء‌است و ضیاء همه از نور علی است

ضابط عالم هستی علی و آل علی است

ط طاهر بود آیه تطهیر علی است

طهر و طاهر بود آن‌کس که پسر عم علی است

ظ ظاهر بود و مظهر الله علی است

ظلّ ممدود الهی علی و آل علی است

ع عارف بود از مبداء و میعاد علی است

عالم کون و مکان واسطه فیض علی است

غ باشد غنی و مغنی اشیاء علی است

غنی آخر آن است که محبوب علی است

ف فتح است که عالم همه از فتح علی است

فوق ایدیهم قرآن و یدالله علی است

ق قرآن بود و جملگی‌اش مدح علی است

قسمت دوزخ و فردوس به تقسیم علی است

ک باشد کرم و باعث اکرام علی است

کُل اشیاء که موجود شد از بهر علی است

ل لطف است ز خلاق به مخلوق که از بهر علی است

لغت خالق و مخلوق بر آن‌کس ز اعداء علی است

م میزان صراط است که در شأن علی است

مدح شیاء به شینی است که محبوب علی است

ن ناصر به نبی‌های خدا جمله علی است

ناجی و مُنجی عالم علی و آل علی است

و والی به ولایت ولی‌الله علی است

واجب الطاعه عالم علی و آل علی است

ه هواخواه خدا و نبی و دین علی است

هادی ار می‌طلبی یازده از نسل علی است

لا لا رطب و لا یابس از بهر علی است

لا الله گوی الا الله مخلوق همه از بهر علی است

ی یفعل مایشاء و یحکم از حب علی است

یا که گویم خلقت مخلوق از بهر علی است

من چه گویم گر چه اشیاء جمله مداح علی است

کی خلایق می‌توان باشد که این مدح علی است

آن‌که مداحش خداوند پسر عم علی است

دیگران را کی سزد گویند مداح علی است

آنچه را گویند مداحان عالم کین همه مدح علی است

مدح پیغمبر بود بالاتر از مدح علی است

چند جمله که همواره مورد اشاره شیخ بود:

1. زنده باش و زندگی کن و بدان که حیات در حرکت و ممات در سکون است.

2. می‌داند شما و دنیای شما از مجموع ذراتی خلق شده‌اند و خالق برای هر ذره جهان به این عظمت وظیفه خاصی قرار داده تا این نظم و شکوه را بیان کند و انسان از آن و گاهی در اثر غرور جزیی از آن است.

3. هستی به سرعت غیر قابل باوری در حرکت است و همین حرکت در اندام شما وجود دارد و کل عالم با این شتاب به سوی خدا روانند، در نتیجه چنان بیاندیشید و حرکت کنید که از میدان وسیع این مغناطیس خارج نشوید که خالق را بشناسید و به عظمت خود پی ببرید و این خلقت حیرت انگیز نامش انسان است، را از دست ندهید.

4. انسان الهی در وجود خویش خوی حیوانی را دربند می‌کند تا نیروی وجودی او پاک و سالم به کمال برسد، از نظر جهان‌بینی شیخ خشم و غضب و تندی و سرکشی انسان‌ها را غافلگیر می‌کند، از تغییر این راه که ره سنان بیشماری در آن خفته‌اند، آن است که نیکی و محبت را در وجود خود بیدار نگهدارید که اساس خوشبختی در همین عمل و اجرای آن است.

5. نیکی و احسان سخت‌ترین دشمن را دوست و دوستان را به سوی خداوند رهبری می‌کند.

6. ندای غیبی در درون دل مشتاق؛ مسیر الهی می‌افکند و به آرامش ابدی می‌رساند، لذا لطف و احسان به دیگر بندگان خدا در درجه اول به خود عامل باز می‌گردد که انسان بنده احسان است.

7. از خداوند جز کرامت و احسان و خیر و رحمت و محبت و بنده‌پروری و امور سازنده عملی صادر نمی‌شود.

8. خداوند خدای خیر و رحمت است، آن که شر می‌سازد، شیطان است.

9. انسان به توفیق خالق و خیر خداوند معنی زنده بودن و رحمانیت و ترحم و هر نوعی از دشمنی را درک و با آن مقابله می‌کند.

10. راهیان راه الهی با عشق و محبتی که در اعماق وجود دارد، می‌دانند که هر چه غیر خدا بخواهند موجب شکست و ناکامی آنان می‌شود.

11. شما خیال نکنید خالق کائنات را باید بیرون از دلتان پیدا کنید، بلکه او در وجود شما جلوه و مکان دارد، لذا خدا را در اعماق وجود خویش بیابید، از یکی از سالکان اهل عرفان و سیر و سلوک را پرسیدند: «خدا را در کجا بیابیم؟»، آن عارف بدو پاسخ داد: «در کجا گشتی که او را نیافتی؟!»

12. شیخ می‌گفت: «بر می‌خیزید و خود را برای نماز آماده می‌کنید، حمد و سوره را درست می‌خوانید، بدون اینکه متوجه مفاهیم و معانی کلمات شوید، پس معلوم است این نماز، نماز وظیفه‌ای است و فقط کلمات را ادا می‌کنید».

13. فراموش نکنید که به قول سعدی هر نفسی که فرو می‌رود، ممد حیات است و چون باز می‌گردد مفرح ذات! در واقع سعدی مفهوم رحمت خداوند و راه رسم شکرگزاری را برای ما گفته است، ولی ما خوانده و نخوانده به راحتی از این جمله معرفتی و سلوکی گذشته‌ایم و کسی آن را برای‌مان معنی و تفسیر نکرده است.

14. به نظر می‌رسد از این پس غیر از شما شاگردان شخص دیگری با این مباحث معرفت شناسی و خداجویی به این نحو آشنا نشود، شما از رحمت و لطفی که در حقتان شده از جان و دل شاکر باشید، سعادت را به این آسانی به کسی نمی‌دهند، ایمان، خلوص، عاشقی و دنیای محبت لازم است تا خود را سالک این راه ببینید و ارزش خود را بدانید، بنگرید که مبدا خلقت چه عظمت‌هایی در وجود شما نهاده و شما از آن بی‌خبرید.

15. ایشان مطالبشان را یک بار می‌گفتند، آنها که اهل دل بودند، به خوبی درک می‌کردند و در پایان گفتند: برای شما نگفته و ندیده‌ای باقی نگذاشتم، ان شاء‌الله خدا یاری و راهنماییتان کند، مطمئن باشید هر چه از واجب‌الوجود طلب کنید، به شما با شرایط فوق خواهد رسید.

« أضاعُوا الصّلواة وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوفَ یَلقَونَ غَیًّا » سوره مریم ، آیه 59 .
کسانی که نماز ها را ضایع می کنند و شهوت ها را پیروی می کنند ، پس به زودی بیندازیم ایشان را در طبقه ای از جهنم که غیّ نام دارد . و آیه مبارکه اول که خدا می فرماید : در روز قیامت او را کور محشور خواهم نمود . در سوره طه ، آیه 125 است که : « قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرتَنِی أعمی وَ قَد کُنتُ بَصِیراً » . می گوید پروردگارا چرا مرا کور محشور کردی و حال آن که در دنیا بینا بودم ، از ناحیه پرورگار جواب می رسد ، که تو این گونه آمدی ، تو آیات ما را (که امر به نماز باشد) فراموش کردی . پس امروز از فراموش شدگانی . و به سند صحیح در جامع الاخبار رسول خدا (ص) فرمودند : « الصّلوةُ عِمادُ الدِّینِ فَمَن تَرَکَ صَلوتَهُ مُتُعَمِّداً فَقَد هَدَمَ دِینَهُ » نماز ستون دین است . پس هر که نمازش را عمداً ترک کند یعنی بی جهت ، پس به تحقیق که دین خود را خراب کرده . یعنی عمارتی که ستون ندارد خراب خواهد شد ، و بر جا نخواهد ماند . و در حدیث دیگر از رسول اکرم (ص) هست که : « مَن تَرَکَ صَلاتَهُ حتّی تَفُوتَهُ مِن غَیرِ عُذرٍ فَقَد حَبِطَ عَمَلُهُ » . هر که نمازش را ترک کرد ، تا آن که بدون عذری نمازش فوت شود ، به تحقیق که همه اعمال او تباه شده است .
پس باید دانست که نماز اعظم واجبات است . و ترک کننده ی آن بی شد مُرتَدّ ، و مستحق عذاب اخروی است . با وجود آن که عقوبات دنیوی نیز دارد . مانند نور از روی او رفتن و تنگدست شدن .
در کتاب جامع التمثیل ، وارد شده که حضرت موسی (ع) روزی از کنار رود نیل عبود می کردند ، ماهیان رود را در حال عذاب دیدند ، در این حال عرض کرد : الهی ، سبب عذاب ماهیان چیست ؟ ندا رسید : « ای موسی عصای خود را به آب بزن تا بر تو معلوم شود » . موسی (ع) عصای خود را به رود زد ؛ جمعی از ماهیان به تکلّم آمدند . موسی (ع) از ایشان سبب عذاب را سؤال کرد؟ جواب دادند : « یا موسی ، شخص بی نمازی در کشتی به دندان درد مبتلا شد ، دندان او را کشیدند و به دریا انداختند ، یکی از ماهیان آن داندان را فرو برد . خداوند به سبب آن یک ماهی که دندان بیمار در شکم او بود ما را هم به عذاب مبتلا نمود » . از این جاست که حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند : « مَن اَعانَ تارِکَ الصّلوةِ بِلُقمَةٍ اَو کِسوَةٍ فَکَاَنَّما قَتَلَ سَبعِینَ نَبیّاً اَوَّلهُم آدَم و آخِرَهُم محمَّد (ص) » هر که اعانت و یاری کند تارک الصّلاة را به لقمه نانی یا لباس و پوشاکی ، پس گویا کشته است ، هفتاد پیغمبر را که اول آیشان آدم باشد و آخر ایشان محمد (ص) باشد . پس واجب است اعتقاد نمودن به این که نماز در میان اعمال به منزله پادشاه است و بهترین اعمال می باشد . زیرا که همه پیامبران سلف به آن اقدام نموده اند و وسیله نجات خویش دانسته اند .
« یَتَساءَلُونَ عَنِ المُجرِمِینَ ما سَلَکَکُم فِی سَقَرَ قالُوا لَم نَکُ مِنَ المُصَلِّینَ » سوره مدثر ، آیه 43 .
ظاهر آیه مبارکه آن است که : می پرسند مالکان دوزخ از گناهکاران که به چه گناه شما را به دوزخ آورده اند ؟ جوا دهند که ما از نماز گزاران نبوده ایم .
مخفی و پوشیده نماند که عقوبتی از عقوبت تارک الصّلوة بدتر نخواهد بود . زیرا که به سند جامع الاخبار جناب رسول (ص) فرمودند : « مَن تَبَسّمَ وَجهَ تارِکَ الصّلوةِ فَکَأنَّما هَدَمَ بَیتَ المَعمورِ سَبعَ مَرّاتٍ وَ کَاَنَّما قَتَلَ اَلفَ مَلَکٍ مِنَ المَلائِکَةِ المُقَرَّبین وَ الانبِیاءِ المُرسَلینَ » . هر که بخندد بر روی تارک الصّلوة ، پس چنان باشد که خراب کرده باشد بیت العمور را هفت بار و به قتل آورده باشد هزار فرشته مقرب و پیغمبران مرسل را .