نماز در سیرۀ معصومين«سلام الله علیهم» نقش برجستهای دارد. پیامبر گرامی«صلی الله علیه وآله و سلم» در طول بیست و سه سال که مسئولیّت سنگین و طاقتفرسای رسالت را بر عهده داشتند، بسیار از نماز استمداد میکردند. انصافاً به منزل رساندن آن بار سنگين با وجود موانع متعدّد و مختلفی که بر سر راه پیامبر«صلی الله علیه وآله و سلم» وجود داشت، فقط با استعانت از نماز امکانپذیر بود. و در آخرین لحظات عمر شریف نیز با سفارش مسلمانان به نماز، از دنیا رحلت فرمودند. امیرالمؤمنین«سلام الله علیه» نقل میکنند در حالی که سر مبارک پيامبر«صلی الله علیه وآله و سلم» در دامن من بود، مرتّب ميفرمودند: «اللَّهَ اللَّهَ فِي صَلَاتِكُمْ وَ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ» [9] تا از دنیا رفتند. دو نکتۀ مهم در آخرین وصیت پيامبر اکرم«صلی الله علیه وآله و سلم» مشاهده میشود. اوّل: اهمیّت به نماز و دوّم: خوشرفتاری با زیردستان. در واقع پیامبر«صلی الله علیه وآله و سلم» قصد دارند با این وصیّت، به مسلمانان بفهمانند که با دو بال رابطه با خداوند و رابطه با مردم، میتوان به سوی سعادت و رستگاری صعود کرد.همسران پیامبر اکرم«صلی الله علیه وآله و سلم» نقل میکنند که وقتي مؤذّن اذان میگفت، آن حضرت به اندازهاي تلاطم درونی پیدا میکردند و تغییر حالت میدادند که گوئي ما ایشان را نميشناختيم و آن حضرت نیز ما را نمیدیدند. [10] سیر در سیرۀ سایر حضرات معصومین«سلام الله علیهم» نیز، اهمیّت و توجّه فوقالعادۀ آن ذوات منوّر به نماز را روشن میسازد. در تاريخ آمده است که «ليلة الهرير» [11] شب سختي برای امیرالمؤمنین«سلام الله علیه» و یاران ایشان بود؛ امّا اميرالمؤمنين «سلام الله علیه» در وسط ميدان نبرد، در حالي كه فرماندهي جنگ را بر عهده داشتند، از نماز غافل نبودند و در شب ليلة الهرير نيز نماز شب ايشان ترک نشد و مرتّب از نماز كمك ميگرفتند. [12] حضرت زهرای مرضیّه«سلام الله علیها» بسیاری از شبها، خصوصاً شبهاي جمعه از اوّل شب تا به صبح نماز ميخواندند و بعد از نماز هم اوّل به دیگران دعا میکردند. [13] ايشان به اندزهاي روی پا ميايستادند و نماز مستحبّی ميخواندند که پاهای مبارکشان ورم کرده بود. [14] امام حسن مجتبی«سلام الله علیه» وقتي قصد رفتن به مسجد داشتند، غسل میکردند، بهترین لباسها را میپوشیدند و نظیر دامادی که به حجله میرود، به سمت مسجد میرفتند. هنگام ورود به مسجد، با بدن لرزان، پای راست را داخل مسجد میگذاشتند و میفرمودند: «يَا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاكَ الْمُسِيءُ…» بعد وارد مسجد میشدند. [15] در تاریخ آمده است که حضرت سیّدالشهداء«سلام الله علیه» و یاران ایشان، در سختترین شرایط و در اوج مصیبت و بلا در روز عاشورا، نه تنها ارتباط با خداوند و مناجات با او را فراموش نکردند، بلکه بر میزان آن افزودند. صدای زمزمههای مناجات با خدا در نماز شب یاران با وفای امام حسین«سلام الله علیه»، در شب عاشورا، فضای کربلای معلّی را پر کرده بود. در روز عاشورا در بحبوحۀ جنگ، امام حسین«سلام الله علیه» در وقت نماز، به اقامۀ نماز ظهر پرداختند و این فریضۀ اساسی و مهم را فدای جنگ نکردند. [16] راجع به حضرت امام زينالعابدين«سلام الله علیه» نقل شده است که بسیار عبادت میكردند و در پاسخ به تقاضای برخی نزدیکان مبنی بر کاستن از میزان عبادات، با گریه فرمودند: من وقتي به ياد نمازها و عبادات اميرالمؤمنين«سلام الله عليه» ميافتم، از عبادات خود خجالت ميكشم و کجا توان عبادات اميرالمؤمنين«سلام الله علیه» را دارم. [17] امام هفتم حضرت موسي بن جعفر«سلام الله علیه» وقتي كه وارد زندان شدند، فرمودند: خدايا جاي خلوتي ميخواستم كه بتوانم رابطهام با تو را مستحکمتر کنم، الحمدالله پيدا شد و در تاريخ نوشتهاند كه حضرت موسي بن جعفر«سلام الله علیه» در زندان بسیار نماز ميخواندند. [18] هنگامی که دعبل به محضر امام علیابن موسیالرضا«سلام الله علیه» رسید و آن اشعار تاريخي را خواند، امام رضا«سلام الله علیه» عباي خود را به او هدیه کردند و فرمودند: من شبها در اين جبّه بسيار نماز خواندهام. [19] از این قبیل روایات، در سیرۀ پیامبر اکرم«صلی الله علیه وآله و سلم» و اهلبیت عصمت و طهارت«سلام الله علیهم» فراوان یافت میشود و در این مجال فرصت بازگوئی مفصّل آن نیست و کتاب جداگانهای میطلبد. ولی در همین بیان مختصر میزان اهمیّت آن ذوات نورانی به نماز، روشن میگردد. سالک باید از سیرۀ معصومین«سلام الله علیهم» سرمشق بگیرد و نماز را در متن زندگی و مقدّم بر همۀ امور مادّی و معنوی قرار دهد. مسلمان واقعی کسی است که در وقت نماز یک تلاطم درونی پیدا کند و به جز نماز، به امر دیگری توجّه نداشته باشد.
[شنبه 1393-01-16] [ 10:33:00 ق.ظ ]